تئوری آزمایش دانه بندی به روش خشک

اصطلاحات اصلی که مهندسان راه و ساختمان برای توصیف خاک به کار می برند، عبارتند از شن و ماسه (درشت دانه)، لا ی و رس (ریزدانه). اغلب خاک های طبیعی شامل مخلوطی از دو یا بیشتر از این اجزا هستند و بسیاری از آنها مقداری مواد آلی نیز دارند.

خاکها را میتوان از دیدگاه های متفاوتی مانند اندازه دانه ها یا جنس کانی ها یا از مقاومت و منشأ ایجاد آنها طبقه بندی نمود.

به طور کلی میتوان گفت بسیاری از خواص مکانیکی و فیزیکی خاک ها تابعی از جنس، شکل، اندازه و چگونگی توزیع اندازه دانه ها است. بر این پایه، اساس رده بندی مهندسی خاکها، اندازه و خاصیت خمیری آنها قرار داده شده است. تقریبا تمام سیستم های طبقه بندی، خاکها را به سه دسته خاک های درشت دانه(فاقدچسبندگی)، ریزدانه(چسبنده) و خاکهای آلی تقسیم می کنند. دراین رده بندی ها، دانه به معنای یک ذره کانی منفرد یا قطعه ای از چند کانی به هم پیوسته است که در آب از یکدیگر جدا نمی شود.

خاک های درشت دانه به شن و ماسه و خاکهای ریز دانه به سیلت (لای) و رس تقسیم می شوند. جدول (1-1)   

نشان می دهد که تقسیم بندی خاکهای غیر آلی به دو گروه درشت دانه و ریز دانه در عین حال بسیاری از خواص فیزیکی و مکانیکی مشخص شده است.

جدول(1-1) طبقه بندی خاک ها به روش ASTM

طبقه بندی	Size(mm)
شن	بزرگتر از 75/4
ماسه درشت	75/4 تا 00/2
ماسه متوسط	00/2 تا 425/0
ماسه ریز	425/0 تا 075/0
ریزدانه ها(لای و رس)	زیر 075/0

طبقه بندی خاک های درشت دانه بر مبنای اندازه دانه ها و چگونگی توزیع ابعادی آنها انجام می شود. برای تعیین توزیع

دانه ها در یک نمونه خاک معمولا از روش سرند استفاده می شود. حد پایینی کاربرد سرند در آزمایش های مکانیک خاک تامیکرون است. هر چند تا اندازه سرند 38 میکرون نیز می تواند قابل استفاده باشد.74

برای تعیین توزیع دانه های ریزتر از حد کاربرد سرند ها از روش رسوبدهی (هیدرومتری) استفاده می شود.